جایگاه رمز، نماد، تمثیل و نشانه در خوانش هنر کتاب آرایی شاهنامه ی شاه طهماسب

پایان نامه
چکیده

نگارگری ایرانی در دامان هنر کتاب¬آرایی پا گرفت و مبادی آن نیز به ایرانِ پیش از اسلام باز می¬گردد. این هنر عرصه-ی ظهور تعالیم اسلامی و متعاقب آن باورهای عارفانه و صوفی¬گرانه بوده است و منابع الهام آن ادبیات فارسی، به ویژه-ی بخش اساطیری شاهنامه¬ی فردوسی است؛ به عبارتی دیگر نگارگری ایرانی بیانِ تصویریِ ادبیات فارسی است. برای هر پژوهش¬گر و بیننده¬ای که در رویارویی با دنیای نگاره¬های ایرانی قرار می¬گیرد، به ویژه در نگاره¬های شاهنامه¬ی شاه¬ طهماسب که یکی از شاهکارهای بدون چون چرای تاریخ نگارگری ایرانی است، همواره این پرسش مطرح بوده که عالم ترسیم شده در نگاره¬های ایرانی با کدام دید و زبان قابل تجزیه و تحلیل و تفسیر است و چه روش نقد و خوانشی مناسب حال این فضا خواهد بود. در این میان و با توجه به پژوهش¬های صورت گرفته، دو رویکرد کلی مطرح بوده است: رویکرد سنتی که در آن با به کارگیری خوانش¬های رمزگرایانه، نمادین و تمثیلی به تجزیه و تحلیل تصویریِ نگاره¬ها پرداخته شده است و رویکرد مدرن که در این شیوه با روش¬هایی مانند نشانه شناسی به نگاره¬ها نگریسته شده است. در این پایان¬نامه پنج نگاره از شاهنامه¬ی شاه طهماسب با استفاده از چهار شیوه¬ی خوانش رمزگرایانه، نمادین، تمثیلی و نشانه شناسانه مورد بررسی قرار گرفته است که در نهایت با توجه به مبدأ و مقصد فضا در نگارگری ایرانی که الهام گرفته و بازتاب روح تعالیم اسلامی است و بر پایه¬ی روایت¬های اساطیری ایران شکل گرفته است، روشن گردید که غایت این فضا بر اسرار و رموز مذهبی و اسطوره¬ای دلالت دارد و تجزیه و تحلیل نگاره¬ها با استفاده از خوانش رمزگرایانه بهترین و نزدیک¬ترین شیوه¬ی دستیابی به درون¬مایه و روح جاری در نگاره¬ها است. روش گردآوری اطلاعات در این تحقیق به صورت توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه¬ای صورت گرفته است و شیوه¬ی کار به صورت مقایسه¬ی تطبیقیِ شیوه¬های چهارگانه¬ی خوانش در فضای نگاره¬ها انجام گرفته است.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مثنوی، نماد، تمثیل، رمز، قصه،

شاهکارهای ادبی هم چون منشوری است که از هر طرف بدان نگاه کنیم طیفی از رنگ ها و دنیایی نو در آن می بینیم. نمادها و تمثیل های به کار رفته در مثنوی معنوی نیز چنین است. به هر قصه ی مثنوی می توان از دیدگاهی ویژه و متفاوت نظر انداخت و به اندازه ی درک و بینایی خویش منظره ای شگرف و شگفت دید. نمادها و تمثیل ها در آثار عرفانی کاربرد گسترده ای دارند که تحلیل و بررسی آنها باعث گشوده شدن بسیاری از گره ها و ا...

متن کامل

رشد تشیع و افول تصوف خانقاهی در آذربایجان دوره ی شاه طهماسب صفوی (930-984 ه.ق.)

تصوف که به عنوان طرز فکر و مجموعه­ای از آداب و اعمال مشخص، در بر گیرنده­ی نوعی عکس­العمل نسبت به اوضاع اجتماعی بود، در طول تاریخ پر فراز و نشیب اسلام و ایران، انعکاسات و الهامات بسیار متفاوتی از فرهنگ معنوی طبقات جامعه­ی اسلامی را در خود پذیرفته، حل و جذب کرد. اینکه در آذربایجان قرن دهم ودر دوره­ی شاه طهماسب وضعیت تصوف چگونه بوده است موضوعی در خور توجه است. در این دوره از سویی رشد تشیع ومبارزه­...

متن کامل

بررسی رمز و نماد در حدیقه سنایی

بی‌شک برای دریافت حقیقت هر اثری، دانستن و دریافت روش شاعر یا نویسنده‌ی آن در هر عصر و دوره‌ای لازم و ضروری است. از این میان آثار عرفانی و صوفیانه ضمن این‌که از این قاعده مستثنی نیستند بلکه بیشتر به روش شناسایی نیاز دارند.یکی از مباحث عمده در آثار عرفانی و صوفیانه مبحث رمز (سمبل) و یا نماد و شناخت دقیق و همه‌جانبه‌ی آن می‌باشد. شعرا و عرفای ایرانی با بهره‌گیری از رمز و زبان سمبلیک موفق به خلق آث...

متن کامل

راز و رمز تمثیل در اشعار نادرپور

هدف از این تحقیق بررسی تمثیل در اشعار نادر نادرپور شاعر حاضر فارسی است که بر گرفته از پایان نامه با عنوان بررسی ترفندهای بدیعی و بیانی در دیوان اشعار نادر نادرپور است که بخشی از این تحقیق به تمثیل اختصاص دارد، محقق سعی دارد با بر شمردن شاهد مثال­های متعدد در دیوان نادر پور به نتایجی دست یابد و اینکه نادرپور در اینجا از چه شیوه‌های تمثیلی بهره برده است؟ تمثیل در شعر او بر اساس نظریه‌های صاحب نظر...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده هنرهای کاربردی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023